Trang chủCó bao giờ, bạn nhận thấy trẻ bắt tay vào giải quyết khi vấn đề xảy ra nhưng rồi vấn đề dường như vẫn cứ còn đó mà không dứt điểm được?
Nếu chuyện này xảy ra với con của bạn, có lẽ vấn đề mà trẻ đang phải đối mặt chưa được giải quyết tận gốc rễ. Thường thì trẻ sẽ có xu hướng phản ứng ngay lập tức, suy đoán nguyên nhân rồi tập trung ngay vào giải pháp.
Chúng tôi giới thiệu đến bạn lý thuyết quản trị tên Kaizen của người Nhật, một công cụ tuyệt vời để tìm thấy và giải quyết gốc rễ của vấn đề. Kaizen có nghĩa là “thay đổi để tốt hơn” hoặc “cải tiến liên tục”; trong tiếng Anh là “ongoing improvement” hoặc “continuous improvement”.
Chúng ta có thể hướng dẫn con của mình bằng cách đặt câu hỏi dựa trên lý thuyết này. Điều này sẽ giúp trẻ dần phát triển khả năng tự đặt câu hỏi cho bản thân, tìm thấy gốc rễ vấn đề, thấu hiểu và qua đó giải quyết tận gốc vấn đề. Đồng thời, tránh được xu hướng tự chỉ trích bản thân khi trẻ gặp khó khăn khi gặp các vấn đề lặp đi lặp lại.
Điều quan trọng nhất là bạn nên làm điều này trong sự lắng nghe, thấu hiểu, cảm thông, kiên nhẫn, chấp nhận lỗi lầm/sai sót của con trẻ và khuyến khích trẻ thay đổi.
5 LẦN CÂU HỎI TẠI SAO
Hãy xem ví dụ sau:
Tại sao 1:
Tại sao con lại đi học trễ? (Lắng nghe)
Vì con không dậy sớm được.
Tại sao 2:
Tại sao con không dậy sớm được? (Thấu hiểu)
Vì con thức khuya quá.
Tại sao 3:
Tại sao con thức khuya quá? (Chấp nhận lỗi lầm của con)
Vì con có nhiều bài tập chưa xong.
Tại sao 4:
Tại sao con có nhiều bài tập chưa xong? (Kiên nhẫn)
Vì con quên có bài tập nên phải dồn vào hạn chót.
Tại sao 5:
Tại sao con bị quên? (Cảm thông)
Vì con không ghi chú vào sổ tay về những việc cần làm trong ngày.
Cuối cùng, bạn nên khích lệ để trẻ giải quyết vấn đề:
Con rất dũng cảm khi thừa nhận điều này, tốt lắm con ạ. Con thấy đấy khi con không ghi chú về việc mình cần làm trong ngày, con sẽ gặp những khó khăn sau đó. Từ bây giờ con nên ghi chú vào sổ tay con nhé.
Nếu bạn dừng lại ở câu hỏi số 3, cách giải quyết của trẻ sẽ là phải làm bài tập cho xong sớm để đi ngủ. Thế nhưng cách đó sẽ không giải quyết dứt điểm gốc rễ của vấn đề trẻ đang gặp phải. Vậy nên, bạn cần kiên nhẫn để lắng nghe gốc rễ thật sự của vấn đề, để có thể giúp cho trẻ.
Từ câu hỏi tại sao 1 đến câu hỏi tại sao 5, kết quả cho ra cách giải quyết của trẻ hoàn toàn khác nhau. Chỉ khi, bạn hỗ trợ trẻ đi đến gốc rễ của sự việc, vấn đề đó mới được xử lý thật sự.
Khi trẻ đã quen sử dụng cách áp dụng “5 lần tại sao” này, trẻ có thể tự tìm ra vấn đề nhanh hơn chỉ sau 4 hay 3 lần hỏi “Tại sao”.
Ứng dụng 5 WHYs này hoàn toàn hiệu quả với tuổi teen, tuổi học đường. Ứng dụng cách tiếp cận đặt câu hỏi này vào sinh hoạt hàng ngày, giúp xây dựng cho trẻ thành tự phản xạ. Đứa trẻ dễ dàng tìm ra được câu trả lời để giải quyết vấn đề mà không phải chạy đến hỏi bạn từng chút nữa.
Không có gì là quá sớm, chỉ cần cha mẹ dùng cách diễn đạt dễ hiểu theo ngôn ngữ của trẻ, cha mẹ sẽ giúp con mình hình thành dần kỹ năng phân tích và giải quyết vấn đề thật thấu đáo, tìm ra gốc rễ của mọi vấn đề.
Elsa
Image by Free-Photos from Pixabay